Thema 2- Oefening 20
Does Your Mother Know is de titel van een proefschrift over puberende jongeren die dreigen te ontsporen.
Loes Keijzers onderzocht de relaties tussen puberende kinderen en hun ouders.
Haar belangrijkste conclusie?
Ouders hebben de neiging hun kinderen te veel los te laten.
Een standje of terechtwijzing levert vaak een grote mond op en dat wil je voorkomen.
Maar juist die reactie vergroot de kans dat jongeren in crimineel gedrag vervallen.
Goedendag Loes Keijzers.
Goedemiddag.
Ik krijg meteen als iemand dit onderzoekt de vraag, was u zelf nou crimineel of heeft u van die lastige kinderen?
Ik heb eigenlijk geen lastige kinderen zelf en ik was ook geen crimineel.
Als uitzondering mag ik wel zeggen, want de meeste jongeren doen wel eens iets crimineels.
O ja?
Ongeveer 60% van de jongeren doet wel eens iets wat te maken heeft met kleine criminaliteit, zoals winkeldiefstal, een vuurtje stoken of een wapen op zak dragen.
Dus ja, ik was zelf eigenlijk een uitzondering.
En nou heeft u naar 300 van dit soort gezinnen gekeken en wat viel u op?
Wat wij eigenlijk het meest opvallend vonden, was dat jongeren die slecht communiceren met hun ouders op jonge leeftijd, bijvoorbeeld op 13-jarige leeftijd, dat die meer kans hebben om een jaar later delinquent te zijn.
Dat betekent dat als jongeren veel geheimen hebben voor hun ouders, dat ze een jaar later vaker een fikkie stoken of een winkeldiefstal plegen.
En wat was dan delinquent zijn?
Dat ze echt door de politie werden aangehouden?
Nee, we keken juist naar die kleine criminaliteit die heel veel voorkomt bij jongeren.
Dus de voorbeelden die ik net noemde, winkeldiefstal, gravity, vandalisme, een keer vechten met iemand, dat soort criminaliteit.
Ja, en dan vraag ik meteen, dan moeten die ouders natuurlijk meer met die kinderen praten, maar dat lijkt me zo voor de hand liggend.
Ja, dat lijkt inderdaad wel voor de hand liggend.
Toch zit daar wel een kern van waarheid in.
Wat we hebben onderzocht bijvoorbeeld, is als ouders veel tijd doorbrengen met hun kind, of dat beter is voor de communicatie.
Dat vonden we inderdaad.
Hoe meer tijd ouders doorbrengen met hun kinderen, hoe meer kinderen spontaan vertellen aan hun ouders, hoe meer ouders dus ook weten en hoe minder crimineel de kinderen worden.
Ja, maar betekent dat dan dat ouders die minder tijd voor hun kinderen hebben, dat die kinderen dan crimineler zijn?
Want ik kan me goed voorstellen dat de ouders allebei werken.
Ja, er is niet echt een effect gevonden van werkende ouders.
Wat we zagen, was dat de ouders die veel werken, zeg maar meer dan 40 uur werken, dat die evenveel tijd doorbrengen met hun kinderen dan ouders die niet werken.
Gemiddeld brachten moeders twee uur door met hun kinderen en vaders anderhalf uur.
Dat verschilde dus niet voor ouders die veel of weinig werkten.
We zagen ook dat het niet uitmaakt voor de communicatie tussen ouders en kinderen of ouders werkten.
Het gaat dus niet om de tijd die je met ze besteedt, maar hoe goed je tot ze doordringt en weet waar ze mee bezig zijn?
Ja, het is belangrijk.
Tenminste, dat is een van de praktische implicaties van mijn proefschrift, dat je als ouder interesse toont en geïnteresseerde vragen stelt zonder daarbij privacy schendend te zijn, want dan gaan jongeren juist minder vertellen.
Ja, maar die schamen zich al vaak rot voor die ouders.
Dat doen jongeren inderdaad vaak, maar dat hebben we niet echt onderzocht in deze studie.
Nee, maar dat kan dan zo'n drempel zijn?
Ja, ja.
Ik denk dat dat binnen een familie niet zo'n hele grote rol zal spelen, maar inderdaad, in de buitenwereld kan je je ontzettend schamen voor je ouders als je tiener bent, maar dat hebben wij niet onderzocht.
Er is nog iets wat me opvalt aan jongeren.
Voordat ze in de puberteit komen, gaan ouders daar heel erg mee om alsof het hun vrienden zijn.
Dit is veel meer dan, laten we zeggen, 40, 50 jaar geleden toen ik klein was.
Is het nou ook zo dat die ouders daarom zo teleurgesteld zijn in die kinderen en daarom niet meer met ze praten als die kinderen inderdaad in de puberteit komen en meer recalcitrant gedrag vertonen?
Je zei een paar dingen.
Je zei dat ouders niet meer met kinderen praten.
Wat wij vonden was dat ouders juist proberen met de kinderen te blijven praten, maar dat het de jongeren zijn die steeds minder gaan vertellen.
Ik denk wel dat er een kern van waarheid in zit dat je zegt dat de opvoeding meer permissief wordt.
Dus het is minder controlerend dan 50 jaar geleden.
Dat zou zo kunnen zijn, maar waar wij vooral naar hebben gekeken bij de jongeren van nu, de jongeren die nu veel vertellen aan hun ouders, die zijn waarschijnlijk minder delinquent een jaar, twee jaar later.
Nou zal het vast zo zijn dat mensen die op dit moment luisteren denken die mevrouw heeft mooi praten, maar ik zit hier met zo'n zoon of zo'n dochter die totaal onbereikbaar is.
Wat voor tip heeft u?
Ja, er zijn verschillende dingen die ons onderzoek eigenlijk aantonen.
Ten eerste, wat ik zojuist al zei, als je meer tijd met een kind doorbrengt, dan heeft een kind meer gelegenheid om spontaan dingen te vertellen.
Als je er nooit bent, kan een kind niet met je praten.
Dus dan is het moeilijk een goede communicatie in stand te houden.
Verder zien we dat als ouders geïnteresseerde vragen stellen, dus interesse tonen in het leven van het kind, dat het kind dan meer gaat vertellen en minder geheimen heeft.
We zien ook dat als je als ouder maar achter je kind blijft staan, blijven steunen, positief reageren, ook als kinderen misschien iets vertellen waar je niet zo blij mee bent.
Dat kan allemaal bijdragen aan een betere communicatie en dus aan lagere criminaliteit een jaar later.
Altijd zeggen dat je van ze houdt.
Daar kan ik me iets bij voorstellen.
Hoe erg het ook is.
Maar nou vermoed je dat je kind wat gestolen heeft.
Je weet het.
Straffen of begrip tonen?
Ja, ik denk dat dat heel erg afhankelijk is van het kind zelf wat het beste werkt.
Dus ik kan daar niet een eenduidig advies in geven.
Maar wat ik wel kan zeggen, dat als je positief blijft en het kind blijft steunen, wat er ook fout gaat in het leven van dat kind of wat het ook doet, dat in ieder geval de communicatie beter zal blijven en de criminaliteit een jaar later ook minder is.
Nou, goed.
Loes Keizers, bedankt.
U bent adolescentieonderzoeker bij de Universiteit van Utrecht.
U moet het nog verdedigen.
Ik wens u daarbij veel plezier en wijsheid.
Ja, dank u wel.